Διδασκαλία της επιχειρηματολογικής πειθούς και ρητορική παιδαγωγική: ένα παράδειγμα πειραματικής εφαρμογής σε μαθητές Δημοτικού
Φωτεινή Εγγλέζου¹
¹ Ph.D., Μ.Α. Διδακτικής της Γλώσσας και Ρητορικής, Διευθύντρια 2ου Δ.Σ. Αλίμου
Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου,
Email:fegglezou@yahoo.gr
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
H παραγωγή επιχειρηματολογικού λόγου δημιουργεί μια σημαντική επικοινωνιακή περίσταση. Καλεί τους μαθητές να αναπτύξουν τη λογική σκέψη, ως προϊόν συλλογιστικής, να καλλιεργήσουν διαλογικές επικοινωνιακές δεξιότητες, ως διαλεκτική διαδικασία, και να χειριστούν λειτουργικά τις γραμματικο-συντακτικές δομές της γλώσσας, προκειμένου να εκπληρώσουν τον επιδιωκόμενο στόχο της πειθούς. Στο πλαίσιο αυτό, η πειθώ λειτουργεί ως καρπός της ρητορικής τέχνης τόσο σε προφορικό όσο και σε γραπτό επίπεδο. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να αναδείξει πώς τα διδάγματα της αρχαίας ρητορικής παιδαγωγικής μεταπλάστηκαν σε σύγχρονες διδακτικές τεχνικές για την καλλιέργεια του επιχειρηματολογικού λόγου είκοσι πέντε μαθητών της πέμπτης δημοτικού. Τα αποτελέσματα της έρευνας οδηγούν στο συμπέρασμα πως η εφαρμογή της ρητορικής τέχνης στην εκπαιδευτική πράξη συνέβαλε θετικά στην ανάπτυξη των προφορικών και γραπτών επιχειρηματολογικών δεξιοτήτων των μαθητών.
ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ: Δημοτικό σχολείο, επιχειρηματολογία, πειθώ, προγυμνάσματα, ρητορική παιδαγωγική
ABSTRACT
Argumentative speech consists of a particular communicative circumstance. It invites students to enhance their logical thinking, as a product of reasoning, to cultivate their
dialogic communicative abilities, as a dialectic process, as well as to use effectively both grammar and the syntactic structures of the language in order to achieve the intended goal of
persuasion. Within this context, persuasion stems from the use of the art of rhetoric whether spoken or written. The aim of this paper is to reveal how the teachings of ancient rhetorical
pedagogy have been transformed into useful modern didactic techniques, appropriate for the teaching of argumentation to twenty five students of the fifth grade of a Greek elementary
school. The research results lead to the conclusion that the use of rhetoric in educational practice contributed positively to the enhancement of both argumentative speech and writing of the students.
KEY-WORDS: Elementary school, argumentation, persuasion, progymnasmata, rhetorical pedagogy
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Διαχρονικά, η διδασκαλία της επιχειρηματολογίας συνδέεται άρρηκτα με την πειθώ. Aπό…