Την Πέμπτη 1η Ιουλίου 2021 και ώρες 8.00-9.30μ.μ. πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση των μελών του ΙΡΕΣΕ, η οποία έδωσε τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ μας χάρη στον γόνιμο διάλογο που αναπτύχθηκε και στις ιδέες που διατυπώθηκαν.
Θερμό το ευχαριστώ στην Εύη Μάμαλη, μέλος του ΙΡΕΣΕ, η οποία εμπλούτισε τη συνάντηση με την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παρουσίαση του βιβλίου νεανικής λογοτεχνίας, «Η Οβίδα». Ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο!
Με μεγάλη χαρά ανακοινώνουμε ότι την Τρίτη 16/06/2021 πραγματοποιήθηκε το 1ο Μαθητικό Φεστιβάλ Ρητορικής Τέχνης Δράμας για μαθητές/τριες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με τίτλο: «Σκέφτομαι… Εκφράζομαι… Επικοινωνώ… Η τέχνη στη ζωή μας μέσα από την τέχνη του λόγου». Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τους Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου ΠΕ70 του ΠΕΚΕΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Κωνσταντίνο Βλαστάρη και Ανανία Τοζακίδη με τη στήριξη της Δ/νσης Α/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Δράμας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ρητορικών και Επικοινωνιακών Σπουδών Ελλάδας (ΙΡΕΣΕ). Μαθητές, μαθήτριες και εκπαιδευτικοί από σχολεία του Ξηροποτάμου, της Προσοτσάνης, της Δράμας, της Πετρούσας αγκάλιασαν με ενθουσιασμό και μεράκι την προσπάθεια και έδωσαν δυναμικά το παρών με τη συμμετοχή τους. Θερμό το ευχαριστώ σε όλες και όλους τους συμμετέχοντες, οι οποίοι παρά τις δυσκολίες της φετινής σχολικής χρονιάς, καλλιέργησαν τον ‘σπόρο’ της ρητορικής, που φυτεύτηκε πριν από δύο χρόνια, τον Δεκέμβριο του 2019, με πρωτοβουλία της ΣΕΕΠΕ70 Φρόσως Χαραλαμπίδου και τη συνεργασία των ΣΕΕ Ανανία Τοζακίδη, Νικολέττας Μουσιάδου, Αικατερίνης Σαραφίδου και του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Δράμας. Ευχόμαστε η προσπάθεια να συνεχιστεί και του χρόνου με μεγαλύτερο ακόμα κέφι και ενθουσιασμό!
Tην Πέμπτη 10 Ιουνίου 2021 και ώρες 19.00-21.00 πραγματοποιήθηκε το πέμπτο διαδικτυακό σεμινάριο ρητορικής τέχνης, το οποίο διοργάνωσε το ΠΕΚΕΣ Ηπείρου σε συνεργασία με τη Διεύθυνση της Π.Ε. Ν. Άρτας και το Ινστιτούτο Ρητορικών και Επικοινωνιακών Σπουδών Ελλάδας (Ι.Ρ.Ε.Σ.Ε.). Το σεμινάριο είχε τον τίτλο: Διάλογος και αντιλογίες στο σχολικό περιβάλλον. Η διδακτική πρακτική των αγώνων αντιλογίας (debates). Mε το σεμινάριο αυτό έκλεισε ένας κύκλος πέντε διαδικτυακών συναντήσεων στην Ήπειρο με θέμα: «Ρητορικές δραστηριότητες για την καλλιέργεια του προφορικού λόγου στη σχολική τάξη». Εισηγήτρια του σεμιναρίου ήταν η Φωτεινή Εγγλέζου, Πρόεδρος του ΙΡΕΣΕ. Ευχαριστούμε τους διοργανωτές των σεμιναρίων και τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς για τη ζεστή φιλοξενία και το ενδιαφέρον τους!
Ξεχωριστή η σημερινή επιμορφωτική συνάντηση! Περισσότεροι από 100 μαθητές/τριες της Π.Ε. της περιφέρειας Πελοποννήσου καθώς και εκπαιδευτικοί συμμετείχαν σε βιωματικό διαδικτυακό σεμινάριο με τίτλο: «Παιχνίδια ρητορικής τέχνης για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821. Σκέφτομαι… Εκφράζομαι… Επικοινωνώ…» ενόψει της προετοιμασίας τους για τους Μαθητικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης Π/θμιας Εκπαίδευσης της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Την επιμορφωτική συνάντηση διοργάνωσε το ΠΕΚΕΣ Πελοποννήσου σε συνεργασία με το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και το Ινστιτούτο Ρητορικών και Επικοινωνιακών Σπουδών Ελλάδας (ΙΡΕΣΕ). Οι μαθητές/τριες ασκήθηκαν στη μεγαλόφωνη ανάγνωση κειμένων και στην παραγωγή αυθόρμητου και προτρεπτικού λόγου σε θέματα σχετικά με τον εορτασμό των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821. Την επιμόρφωση τίμησε με την παρουσία της η επίκουρη καθηγήτρια Φιλολογίας, κ. Ελένη Βολονάκη, που είναι η ‘ψυχή’ της διοργάνωσης των Μαθητικών Αγώνων της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σημαντική η συμβολή της ΣΕΕΠΕ70 κ. Αθανασίας Χρονοπούλου για τον συντονισμό της επιμορφωτικής προσπάθειας καθώς και της κ. Σταυρούλας Γρουσουζάκου, μέλους του ΙΡΕΣΕ, που συνέβαλε στη διεξαγωγή του σεμιναρίου. Εισηγήτρια του σεμιναρίου ήταν η Φωτεινή Εγγλέζου, Πρόεδρος του ΙΡΕΣΕ.
Την Πέμπτη 27 και την Παρασκευή 28 Μαϊου 2021 πραγματοποιήθηκε το διαδικτυακό συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ρητορικής Εταιρείας με θέμα «Η ρητορική ως στρατηγική σκέψη». Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο της Tύμπινγκεν με τη συμμετοχή έγκριτων θεωρητικών της ρητορικής από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η ρητορική είναι παρούσα παντού!
Την Πέμπτη 27 Μαϊου 2021 και ώρες 19.00-21.00 το ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Ηπείρου σε συνεργασία με τη Δ/νση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Άρτας και το Ινστιτούτο Ρητορικών & Επικοινωνιακών Σπουδών (ΙΡΕΣΕ), διοργάνωσαν διαδικτυακά το τρίτο σεμινάριο ρητορικής με τίτλο «Παραγωγή αυθόρμητου λόγου στη σχολική τάξη… Μιλώ με νόημα και χάρη». Οι συμμετέχοντες/ουσες εκπαιδευτικοί εξέπληξαν με τη ζωντάνια του λόγου και τον εθουσιασμό τους κατά τη διάρκεια της συνάντησης.
Εισηγήτρια του σεμιναρίου ήταν η Φωτεινή Εγγλέζου, πρόεδρος του ΙΡΕΣΕ.
Φ. Εγγλέζου (2021). Παραγωγή αυθόρμητου λόγου μέσα από έργα τέχνης. Ρητορικές, γνωστικές και αισθητικές προεκτάσεις
Περίληψη:¨Με τον όρο αυθόρμητος λόγος αναφερόμαστε σε σύντομες, αυτοσχέδιες ομιλίες, οι οποίες οφείλουν να πληρούν κειμενικές συμβάσεις, να αξιοποιούν τη γλώσσα του σώματος και τη φωνητική ποικιλία. Ταυτόχρονα, ως μορφή αυτοσχεδιαστικής τέχνης, οφείλουν να αποδίδουν το περιεχόμενό τους με δημιουργικές και αισθητικές μορφές έκφρασης. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να αναδείξει πώς η παρουσίαση έργων τέχνης μπορεί να πυροδοτήσει, ως ερέθισμα, την παραγωγή αυθόρμητου λόγου. Ειδικότερα, εξετάζεται, κυρίως, η ανάπτυξη της μεταφορικής σκέψης και έκφρασης στον αυθόρμητο λόγο κατά την επικοινωνιακή συνάντηση των δύο διακριτών σημειωτικών κωδίκων (γλώσσας και εικόνας), βάσει του γνωσιακού μοντέλου της εννοιολογικής ανάμειξης (conceptual blending). Η ανάδειξη των κειμενικών, συλλογιστικών, γνωστικών, γλωσσικών, υφολογικών, αισθητικών, δημιουργικών δεξιοτήτων που συνεπάγεται η παραγωγή αυθόρμητου λόγου, καθιστά σημαντική την εξάσκηση των μαθητών στην παραγωγή του ήδη από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτή η πρακτική έχει ανυπολόγιστη αξία για τη ζωή των μελλοντικών επαγγελματιών και πολιτών, αν λάβουμε υπόψη ότι η πλειονότητα των καθημερινών αλληλεπιδράσεων είναι προφορικές και αυτοσχέδιες.
Λέξεις κλειδιά: αυθόρμητος λόγος, δημόσια ομιλία, έργα τέχνης, μεταφορά, δημιουργικότητα
Στα ηλεκτρονικά πρακτικά του τριήμερου Θερινού Επιστημονικού Σεμιναρίου (Summer Workshop) Εν-ΤΕΧ-νη Μάθηση:Διαφοροποιημένες Διδακτικές Προσεγγίσεις με την αξιοποίηση της Τέχνης και της Τεχνολογίας. Art and Technology for Thinking and Learning (σσ. 71-81) (με διεθνή συμμετοχή), το οποίο οργανώθηκε από τα εκπαιδευτήρια «Παιδαγωγική-Birds» και το Κέντρο δια Βίου μάθησης των εκπαιδευτηρίων «Taseis Παιδαγωγική» με την υποστήριξη του Ερευνητικού Εργαστηρίου Δημιουργικότητα, Καινοτομία και Τεχνολογία στην Εκπαίδευση του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Πειραιάς, 21-23 Ιουνίου 2019).
Μερικά σχόλια από τους συμμετέχοντες/τις συμμετέχουσες εκπαιδευτικούς:
1) Ως εκπαιδευτικός ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με ένα πρόγραμμα αυτού του είδους. Δεν γνώριζα ότι υπάρχουν παιχνίδια νοηματικής ανάγνωσης, αυθόρμητου λόγου και γενικά παιχνίδια μέσα από τα οποία τα παιδιά μπορούν να καλλιεργήσουν τον προφορικό τους λόγο και να ασκηθούν ώστε να λειτουργούν ως αποτελεσματικοί ομιλητές σε ζητούμενες επικοινωνιακές περιστάσεις. Επιπλέον, μέσω της ενασχόλησης με το πρόγραμμα δόθηκε στο μάθημα της Γλώσσας μια άλλη διάσταση, το μάθημα καθαυτό έγινε πιο ενδιαφέρον και πιο ελκυστικό – οι μαθητές και οι μαθήτριές μου αγκάλιασαν το πρόγραμμα με ενθουσιασμό.
2) Πολλά συναισθήματα : ευχαρίστηση , αισιοδοξία, έκπληξη, αγάπη! Ήταν ένα πολύ ευχάριστο project μέσα στην πανδημία !
3) Προσωπικά είμαι συγκινημένη για τη συμμετοχή των μαθητών μου, αλλά και των συναδέλφων μου! Χαίρομαι που είμαι μέλος αυτής της μοναδικής ομάδας! Έχει γίνει η αρχή για την έκφραση των σκέψεων τους αυθόρμητα αλλά και συντονισμένα!
4) Αυτά τα τρία χρόνια που συμμετέχω στο φεστιβάλ τα παιδιά ενθουσιάζονται από τη διαδικασία και εγώ βλέπω ένα νέο τους πρόσωπο και τα μαθαίνω ακόμα καλύτερα. Έχω την αίσθηση ότι «ελευθερώνονται».
5) Εισέπραξα την αγάπη των μαθητών μου και την εμπιστοσύνη τους.
6) Καταφέραμε να εντάξουμε μια διδακτική ώρα την εβδομάδα για την αγωγή του λόγου, ώστε να δουλέψουμε πιο στοχευμένα το συγκεκριμένο κομμάτι και να το αναδείξουμε στον βαθμό που του αρμόζει.
7) Δοκιμάστηκα σε κάτι καινούριο για μένα, διάβασα περισσότερο, συνεργάστηκα με γονείς και εφάρμοσα παιδαγωγικές τεχνικές (διαλόγου, καταιγισμό ιδεών, μαιευτική μέθοδο κλπ) που δε μου δίνεται η δυνατότητα να τις ακολουθήσω στα καθημερινά μου μαθήματα.
8) Πέρασα όμορφο χρόνο και γελάσαμε με τους μαθητές μου…
9) Η ευκαιρία που τους δόθηκε να καλλιεργήσουν τον προφορικό τους λόγο και να κατανοήσουν τη σημαντικότητά του. Επίσης, να ανακαλύψουν τις δυνατότητες του εαυτού τους και τη χαρά της συμμετοχής και της προσπάθειας.
10) Οι μαθητές μας με τη συμμετοχή τους καταφέρνουν να εκφραστούν μπροστά στο κοινό, ξεπερνούν τον φόβο της έκθεσης συντονίζοντας όλες τις αισθήσεις τους. Κυρίως χαίρονται και αυτό φαίνεται στο πλατύ χαμέγελό τους στο τέλος!
