Εγγλέζου Φωτεινή (2016). Διαχρονική διάσταση της παιδαγωγικής θεώρησης της αντιλογίας

Περίληψη
Στόχος της εισήγησης είναι η διαχρονική ανάδειξη της παιδαγωγικής διάστασης της
αντιλογίας. Η μελέτη επισημαίνει ότι από την αρχαιότητα έως σήμερα η αντιλογία,
σε επίπεδο εκπαιδευτικής θεωρίας και πράξης, συνέβαλε στην καλλιέργεια του δί-
πλευρου τρόπου σκέψης και της εκφοράς αντικρουόμενων επιχειρημάτων σχετικά με
ποικίλα θέματα. Αυτό το διακριτό γνώρισμα καθιστά την αντιλογία ένα πολυδύναμο
παιδαγωγικό εργαλείο, παρά τις όποιες αρνητικές κριτικές έχουν διατυπωθεί σχετικά
στο πέρασμα των αιώνων. Μέσα από τη σύγχρονη εφαρμογή της, τα ρητορικά διδάγ-
ματα της σοφιστικής παιδαγωγικής, του Κικέρωνα, του Κοϊντιλιανού και άλλων ρη-
τοροδιδασκάλων επικαιροποιούνται. Η αντιλογία συσχετίζεται με την καλλιέργεια
του κριτικού γραμματισμού και της κριτικής σκέψης, την αποτελεσματικότερη λήψη
αποφάσεων, τη βελτίωση επικοινωνιακών δεξιοτήτων σε προφορικό και γραπτό επί-
πεδο. Επίσης, η παιδαγωγική αξία της κρίνεται καθοριστική για την πολιτική διαπαι-
δαγώγηση και την αποδοχή της διαφορετικότητας στο σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό
γίγνεσθαι. Τέλος, η διαχρονική θεώρηση της παιδαγωγικής διάστασης της αντιλογίας
εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο μελέτης της ρητορικής παιδείας και της απόπειρας
αποτελεσματικής αναπροσαρμογής και εισαγωγής της στη σύγχρονη εκπαιδευτική
πράξη.
Λέξεις-Κλειδιά: αγώνες λόγου, αντιλογία, αγώνες λόγου, επιχειρηματολογία, ρητο-
ρική παιδεία
Εισαγωγή
Στο ξεκίνημα μιας εισήγησης σχετικής με την παιδαγωγική διάσταση της τεχνικής
της αντιλογίας, ως παρουσίασης αντίθετων επιχειρημάτων για το ίδιο θέμα, εύλογα
γίνεται αποδεκτή, ως φυσική απόρροια του εξεταζόμενου θέματος, η διατύπωση ενός
ζεύγους αντιθετικών ερωτημάτων, όπως των ακόλουθων: η εφαρμογή της αντιλογίας,…